سه گانه تصمیم گیری؛ دانش آموز، اولیاء و مشاور

هدایت تحصیلی موضوع گفت و گو با «جواد امانی» و «علی صمدی»، مشاوران پایه نهم دبیرستان دوره اول علامه طباطبایی – واحد آبشناسان است. در دو بخش قبلی موضوعاتی از قبیل روش معکوس واحد آبشناسان برای انتخاب رشته، پروژه فردی برای هر دانش آموز و آزمون رغبت و توانایی مورد بحث قرار گرفت. در بخش آخر از این گفت و گو به دیگر اقداماتی که برای انجام هدایت تحصیلی موفق دانش آموزان صورت می گیرد اشاره می شود.

چه اقدامات دیگری علاوه بر مواردی که پیش تر گفتید در واحد آبشناسان صورت می گیرد؟

جواد امانی: علاوه بر آزمون هالند و پروژه های معرفی شغل، بخش دیگری از کار ما در رابطه با انتخاب رشته، بازدیدهای علمی است. در بازدیدهای علمی، سعی ما بر این است که هم یک واحد فنی مهندسی و هم یک واحد علوم پزشکی و دارویی را به دانش آموزان معرفی کنیم. در هر کارخانه طیف وسیعی از رشته ها قابل مشاهده است. از علوم انسانی در روابط عمومی و امور فرهنگی کارخانه تا آزمایشگاه و بهداشت، خط تولید، تعمیر و نگهداری و کنترل کیفیت. ما کارخانه های مواد غذایی را در اولویت قرار داده ایم چون هم بخشی از رشته های صنایع غذایی و هم بخشی از رشته های آزمایشگاهی و علوم انسانی را پوشش می دهند. اردوهای بازدید علمی با هدف و با برنامه از پیش تعیین شده است. قبل از حضور در کارخانه نیازهای خود را اعلام می کنیم و مسیر بازدید را مشخص می کنیم تا در کمترین زمان بیشترین بازدهی را بگیریم.

صمدی: بخش دیگری که همواره در طول سال تحصیلی ادامه دارد کلاس های مشاوره گروهی است. در کلاس های مشاوره ای دانش آموزان را با واقعیت های جامعه آشنا می کنیم. خیلی از دانش آموزان با کلمات تخصصی مهم در انتخاب رشته مثل کاردانی، کارشناسی، متمرکز و نیمه متمرکز، پیوسته و ناپیوسته و غیره آشنا نیستند. ما علاوه بر توضیح این مفاهیم، برخی از رشته هایی که در مراحل قبلی به آن پرداخته نشده را در کلاس معرفی می کنیم تا دید کاملی به دانش آموزان بدهیم.

امانی: یکی از موارد مهمی که به آن می پردازیم، صحبت در مورد آینده رشته ها و تعداد شرکت کننده ها در کنکور است. همانطور که می دانید امروز رشته های پزشکی پرطرفدارترین رشته ها در بین جوانان هستند اما ده سال پیش مهندسی عمران این وضعیت را داشت. در کلاس های مشاوره به دانش آموزان می گوییم که با نگاه به آینده شغل خود را انتخاب کنند، وضعیت جامعه در زمان فارغ التحصیلی خود را هم بسنجند و صرفا به خاطر علاقه شخصی یا درآمد رشته ای را انتخاب نکند.

اولیاء چه نقشی در انتخاب رشته دارند؟

صمدی: نقش اولیاء در انتخاب رشته دانش آموز تعیین کننده است و ما هم از این نکته غافل نیستیم. جلسه با اولیا بخش جدا نشدنی از فعالیت های گروه آموزشی است. در این جلسه ها با ارائه آمارهای دقیق تلاش می کنیم از دخالت های نا به جای برخی از والدین بکاهیم. دانش آموزی که بدون علاقه و به اصرار والدین رشته ای را انتخاب کند، یا آن را ادامه نمی دهد و یا نتیجه خوبی نمی گیرد. ما به والدین می گوییم که یا دانش آموز را توجیه کنند یا خودشان توجیه شوند، یعنی بدون زور و اجبار با هم به یک تصمیم مشترک برسند. در سال تحصیلی یک همایش گروهی با حضور همه اولیاء برگزار می کنیم و به فراخور نیاز جلسات فردی داریم. محدودیتی در تعداد جلسه های فردی نیست و به تعدادی که بتوانیم به یک نقطه مشترک سه گانه بین اولیاء و دانش آموز و مشاور برسیم، جلسه ها را ادامه می دهیم.