امیر نصیحت، مشاور پایه هشتم سخت مشغول کار است. روزهای پایانی سال مشاوران و معلمان پا به پای دانش آموزان و حتی بیشتر تلاش می کنند تا همه نتیجه مطلوب بگیرند و پایانی خوش برای سال تحصیلی رقم بزنند.
«ابتدا باید در مورد شرایط خاص سنین نوجوانی کمی توضیح بدهم.» نصیحت صحبتهایش را با این جمله آغاز کرد و ادامه داد: «سال هشتم سن تغییر در ابعاد مختلف زندگی دانش آموز است. تغییرات اخلاقی و حس استقلال طلبی که در این سن اتفاق می افتد روی درس خواندن دانش آموزان به شدت تاثیر می گذارد. هفتمی ها خیلی راحت تر با معلم ها و پدر و مادر کنار می آیند اما در سال هشتم آن حرف شنوی سابق را ندارند. عمده مشکل خانواده ها و مدرسه همین مسئله است.»
نصیحت نقش خانواده و مدرسه و جامعه را در کنترل این شرایط خاص برابر می داند. «البته به سبب تجربه بیشتر کادر اجرایی، مدرسه در مقابل این تغییرات واکنش بهتری نشان می دهد اما خانواده و مدرسه باید در کنار هم به حل آن کمر همت ببندند. بسیاری از ابزارهای بیرونی در جامعه وجود دارد که نه مدرسه و نه خانواده قادر به کنترل آن نیستند و در اختیار نهادهای بالاتر است.»
مشاور پایه هشتم با این مقدمه در مورد وضعیت کلی هشتمی ها وارد بحث امتحانات شد. « ما با همکاری معلم ها از دو هفته مانده به آزمون جامع امتحانات گرفتیم و نمونه سوالات امتحانی حل کردیم. چون دانش آموزان با امتحانات تشریحی کمی مشکل دارند تمرکز خود را روی سوالات تشریحی بیشتر کردیم.»
به گفته نصیحت آزمون جامع برای علامه ای ها از اهمیت بیشتری نسبت به امتحانات پایان سال برخوردار است چرا که جایگاه دانش آموز را در کل مجتمع می سنجد. «از طرفی سوالات از سطحی طرح می شود که دانش آموز فرا گرفته است. آزمون تشریحی هم مانند آزمون جامع برگزار می شود ولی نتیجه آن به صورت فراگیر بین کل مدارس اعلام نمی شود.»
مفهومی ها را مانند حفظی ها نخوانید
یکی از نکاتی که باید مدام برای دانش آموز تکرار شود درس خواند در طول سال است. «دانش آموزان درس های حفظی را برای شب امتحان تلمبار می کنند که این کار غلطی است. حفظیات مانند لغات عربی و انگلیسی یک شبه به یاد دانش آموز نمی ماند. یکی دیگر از مشکلات دانش آموزان در کنار نخواندن درسهای حفظی این است که درسهای مفهومی مثل ریاضی را هم مانند درس های حفظی می خوانند و تمرین نمی کنند. بچه ها باید حواسشان به این دو مورد باشد.»
تکلیف درسی را برای آخر هفته بگذارید
مشاور پایه هشتم معتقد است تکلیف های کلاسی باید اخر هفته انجام شود.« بارها به دانش آموزان گفته ام که تکالیف هفته را در دو روز آخر هفته انجام دهند تا در طول هفته به مرور درس همان روز و درس های دیگر بپردازند. با این کار فشاری که فرد در طول هفته تحمل می کند کم می شود.»
***ما بچه های درسخوانی هستیم
زنگ تفریح به صدا در می آید و دانش آموزان به سمت حیاط می روند. مشاور پایه هشتم دو نفر از دانش آموزان را صدا می کند تا آنها هم نظرات خود را در مورد آزمون بگویند.
بردیا اول شروع به صحبت می کند و می گوید که در دو هفته پایانی سال هر روز امتحان داده اند. «اکثر دانش آموزان کلاس ما و بقیه کلاسها درس خوان هستند و بچه هایی که دو روز پشت سر هم درس نخوانند کم پیدا می شوند.» علی همکلاسی بردیا نظر او را تایید می کند. «بعضی هفته ها که آزمونی نداشتیم شاید در هفته دو روز درس نمی خواندم اما برای آزمون ها حتما هر روز می خوانم.»
درسها را اولیت بندی کردم
بردیا به طور متوسط روزی ۳ ساعت درس می خواند. «همیشه از دو هفته قبل از آزمون درس ها را تقسیم بندی می کنیم و یا مشاورمان برنامه زمان بندی می دهد. ممکن است بعضی از ساعت ها یا بودجه بندی های برنامه با برنامه های قبلی من هماهنگ نباشد ولی در کل به آن پایبندم و اجرایش می کنم. ریاضی را بیشتر از همه می خوانم» اما علی درس ها را اولویت بندی کرده است و براساس آن پیش می رود: «برای فارسی، علوم و عربی که برایم اهمیت بیشتری دارند وقت بیشتری می گذارند. البته ضریب درس ریاضی بالاتر است ولی چون برای من درس سختی است روی درسهای دیگر سرمایه گذاری می کنم.»
موبایلم را سایلنت نمی کنم!
موبایل و تبلت و بازی های کامپیوتری در هر خانه ای پیدا می شود و مهم است که دانش آموزان بتوانند مدت زمان و نحوه استفاده از این دستگاه ها را مدیریت کنند. بردیا می گوید: «در روزهای وسط هفته نهایتا یک ساعت از موبایل استفاده می کنم و بازی کامپیوتری را به آخر هفته موکول می کنم. علی می گوید: «روزی یک ساعت بازی کامپیوتری می کنم که فکر نکنم زیاد باشد.»
علی موقع درس خواندن موبایل را خاموش می کند اما بردیا چون مطمئن است کسی به او زنگ نمی زند در مواقع درس خواندن موبایلش را کنار دستش می گذارد و سایلنت نمی کند. «گاهی وسط درس خواندن پیامی می آید که چک می کنم. حواسم کمی پرت می شود ولی دوباره تمرکز می کنم.»
کدام مهمتر است، جامع یا پایان ترم؟
آزمون جامع و امتحانات پایان ترم مکمل یکدیگر هستند. یعنی کسی که برای آزمون جامع خوب درس بخواند بیشتر راه مطالعه امتحانات پایان ترم را هم رفته است. بردیا می گوید: «اگر امتحان های جامع را خوب بخوانیم امتحانات پایان ترم اصلا سخت نیست.» و علی می گوید :«هر دو به یک اندازه اهمیت دارند. آزمون جامع از لحاظ رتبه در بین مدارس علامه طباطبایی و آزمون های ترم به خاطر کارنامه و تاثیر آن سیستم آموزش و پرورش.»