شروع هدایت تحصیلی از زمان ورود به مقطع دوره اول

دانش آموزان دبیرستان دوره اول علامه طباطبایی – واحد فرمانیه در هر مقطع تحصیلی اهداف خاصی را دنبال می کنند. یکی از مهم ترین اهداف مدارس دوره اول، انتخاب رشته متناسب با هر شخص در زمان ورود به دبیرستان های دوره دوم است به همین دلیل مبحث هدایت تحصیلی فرمانیه ای ها از پایه هفتم شروع می شود. «علی صمدی» مشاور پایه هفتم واحد فرمانیه برنامه های آموزشی متنوع این پایه را، شروعی برای مبحث هدایت تحصیلی دانش آموزان می داند. صمدی در این باره می گوید :«هدایت تحصیلی از پایه نهم آغاز می شود اما ما در واحد فرمانیه از پایه هفتم، روند پیش گرفتن هدایت تحصیلی را طی آموزه هایی از افزایش اعتماد به نفس، تاثیر هوش هیجانی در موفقیت انسان، روش مطالعه و اصول برنامه ریزی شروع می کنیم و سپس برای تکمیل فرآیند هدایت تحصیلی، از روش عینی سازی مثل هدف گذاری دانش آموز، انتخاب شغل آینده و رشته دانشگاهی مرتبط با شغل انتخابی استفاده می کنیم.» در ادامه به سه قسمت از این فرآیند مشاوره ای هفتمی ها یعنی افزایش اعتماد به نفس، تاثیر هوش هیجانی در موفقیت انسان ها و هدف گذاری برای هدایت تحصیلی موفق می پردازیم.

افزایش اعتماد به نفس

صمدی، گام اول هدایت تحصیلی را افزایش اعتماد به نفس دانش آموزان می داند: «اغلب دانش آموزان با اعتماد به نفس پایین از مقطع دبستان وارد دبیرستان دوره اول می شوند. اولین کار من به عنوان مشاور، افزایش اعتماد به نفس و عزت نفس دانش آموزان است.» به گفته صمدی، بالا بردن اعتماد به نفس دانش آموزان اتفاقی یک روزه نیست و در یک بازه زمانی اتفاق می افتد: «ما جلسات متعدد مشاوره ای را با دانش آموزان درباره اعتماد به نفس به صورت فردی و گروهی برگزار می کنیم. در این جلسات به جهت ترغیب دانش آموزان به تلاش در راستای افزایش اعتماد به نفس از داستان های انگیزشی هم استفاده می کنیم.»

اهمیت هوش هیجانی در موفقیت انسان ها

نظام آموزشی در سال های دور، ضریب هوش (IQ) را نماینده میزان موفقیت افراد می دانست تا اینکه در سال ۱۹۹۵ دنیل گولمن کتاب خود را با عنوان “چرا هوش هیجانی می تواند مهم تر از IQ باشد؟” به چاپ رساند؛ مشاور هفتمی های فرمانیه ای می گوید :«پژوهش ها نشان داده است که هوش هیجانی(Emotinal Quotient – EQ)  می تواند پیش بینی دقیق تری نسبت به موفقیت اجتماعی افراد داشته باشد. به عبارت دیگر بهره هوشی یا IQ تنها می تواند ۲۰ درصد از پیش بینی موفقیت افراد را عهده دار باشد و ۸۰ درصد دیگر بر عهده هوش هیجانی خواهد بود. تلاش ما در جلسات مشاوره ای بر آن است که این دو مقوله را به دانش آموزان آموزش داده و یادآوری کنیم که هوش هیجانی اهمیت بالایی در پیش بینی موفقیت انسان خواهد داشت.»

هدف گذاری، انتخاب شغل و رشته تحصیلی مرتبط با آن

به گفته صمدی دانش آموزان با هدف گذاری های کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت می توانند آینده خود را به سمت هر چه بهتر شدن هدایت کنند :«باید توجه داشت که اطرافیان دانش آموز حتی پدر و مادر می توانند بیشترین تاثیرگذاری را در تصمیمات دانش آموزان داشته باشند. این تاثیرگذاری را می توان در انتخاب شغل و رشته دانشگاهی دانش آموز به وضوح مشاهده کرد؛ در پایه هفتم معمولا دانش آموزان شغل پدر یا مادر خود را به عنوان شغل ایده آل و مناسب در نظر می گیرند؛ چرا که با دیگر زمینه های تحصیلی آشنایی ندارند. ما در پایه هفتم سعی داریم دانش آموزان را تقریبا با تمامی مشاغل و رشته ها آشنا کنیم در این خصوص برای دانش آموزان پروژه ای تعریف می شود که در آن، هر دانش آموز موظف می شود درباره سر فصل های مربوط به آن شغل و رشته تحصیلی مرتبط با آن تحقیق کرده و در جلسه ای با دانش آموزان آن را مطرح کند؛ پاسخ به سوالات دانش آموزان و در نهایت انتخاب یا عدم انتخاب آن رشته اتفاقی است که در نتیجه این جلسات رخ می دهد.»  

برگزاری این جلسات برای دانش آموز ارائه دهنده مطلب، سوالات جدیدی به وجود می آورد؛ صمدی می گوید : «برای دانش آموزان هنگام ارائه مطلب به هم کلاسی هایش، سوالاتی پیش می آید که بعد از اتمام جلسه درباره آن ها تحقیق می کند. با این برنامه ها، هر دانش آموز نسبت به شغل مورد نظر خود و سایر ویژگی های مشاغل و رشته ها اطلاعات کسب می کند و با آگاهی بیشتری به سمت آینده خود گام بر میدارد. بسیار دیده شده زمانی که دانش آموز از رشته دانشگاهی خود اطلاعات دقیقی ندارد، بعد از یک یا دو ترم ترک تحصیل کرده و آن زمان تازه شروع به تحقیق درباره رشته های دیگر می کند. زودتر برای هدایت تحصیلی آماده می شود.»