درباره اختلال «اضطراب جدایی» چه می دانید؟

* تهیه مطلب: مرکز مشاوره «هفت و نيم»

«اضطراب جدايي» يک اختلال است که در آن فرد به علت جدايي از خانه يا افرادي که با آنها اتصال عاطفي قوي دارد، آن را تجربه مي‌کند. اين اختلال بيشتر در کودکان، بين سنين ۶-۷ ماهگي تا سه‌سالگي شايع است، هرچند ممکن است در کودکان بزرگتر، نوجوانان و بزرگسالان نيز بروز کند. «اضطراب جدايي» بخشي طبيعي از فرايند رشد است. اضطراب جدايي معمولا نشان‌دهنده پيشرفت سالم در بلوغ شناختي کودک است و نبايد يک مشکل رفتاري تلقي شود.

اضطراب پديده‌اي است که در همه انسان‌ها وجود دارد. بروز اضطراب به اندازه خفيف تا حدي ضروري است و اگر وجود نداشته باشد ممکن است براي فرد مشکل ساز شود. وجود اضطراب باعث مي‌شود انسان‌ها از خود و ديگران مراقبت لازم را داشته باشند و بيشتر تلاش نمايند تا مانع از پيامدهاي منفي احتمالي شوند. کودکان نيز در دوران رشد و تکامل انواع متفاوتي از اضطراب را تجربه مي‌کنند مانند ترس از موضوع‌ها يا مکان‌هاي خاص (تاريکي، تنهايي، دزد، زخم و…)، اضطراب از مواجه شدن با غريبه‌ها يا مکان‌هاي جديد، اضطراب از آسيب ديدن خود يا اطرافيان و… .

يکي از انواع شايع اضطراب در کودکان ترس از جداشدن از مراقب اصلي «معمولا مادر» است.  ورود به فضاي جديد و مواجهه با افراد جديد مي‌تواند براي کودکان مخاطره‌آميز باشد. اين احساس که حامي و مراقب هميشگي من (پدر و مادر) همراه من نيستند براي کودکان سخت به نظر مي‌رسد. اضطراب جدايي، ارتباط عميق و دقيقي با موضوع فرزندپروري(parenting) و سبک مواجهه والدين با فرزندان دارد.

کودکي که محدوديت را نچشيده به استقبال فضاي تازه نمي‌رود

معمولا کودکاني که بيش از حد مورد توجه والدين بوده‌اند و يا تک‌فرزند هستند بيش از ديگران در معرض اختلال «اضطراب جدايي» هستند. اين باور که من بايد همه امکانات و شرايط رفاهي و امنيتي را براي فرزندم فراهم کنم و به قول معروف نگذارم آب در دل او تکان بخورد يکي از اشتباهات فاحش و شايع والدين در سبک هاي فرزندپروري است.

کودکي که بصورت افراطي مورد توجه است و هيچ‌گاه طعم محدوديت و محروميت را نچشيده به استقبال فضاهاي جديد و تازه نخواهد رفت. براي رفع اين مشکل راه‌هاي مختلفي وجود دارد اما بهترين راه کدام است؟ بهترين راه مراجعه به يک متخصص است. کسي که فضاي کودکان را بشناسد و از علوم تربيتي و روانشناسي و نوع مواجهه با اين افراد آگاه باشد.