بهترین زمان برای درس خواندن

*تهیه مطلب: محمد حسين نادعلي/دانش‌آموز پايه يازدهم

درباره ساعات درس خواندن دانش‌آموزان در شبانه روز دو ديدگاه وجود دارد. در ديدگاه اول، صبح‌ها زمان مناسبي براي درس خواندن است. زيرا ذهن انسان صبح‌ها بيشتر از عصر و شب، قابليت يادگيري و به خاطر سپردن مطالب را دارد. بر اساس اين ديدگاه، بعد از خواب و استراحت کافي، مغز آمادگي بيشتري براي دريافت مطالب درسي دارد و در اين حالت کيفيت يادگيري بالا مي‌رود.

در مقابل، مطالعات ديگري به عملکرد ذهن و بازدهي آن در ساعات شب پرداخته‌اند. اين مطالعات نشان مي‌دهد ساعات پاياني شب وقت خوبي براي درس خواندن است چرا که دانش‌آموز بعد از آن مي‌خوابد و ذهن فرصت پردازش و دسته‌بندي اطلاعاتي که به تازگي وارد مغز شده را دارد. به همين دليل مطالب در ذهن فرد بهتر حفظ مي‌شود.

اما به تازگي تحقيقاتي هم درباره حافظه بلندمدت مغز انجام شده است. طبق نتايج اين تحقيقات، ساعات اوليه شب يعني از ساعت ۱۸تا ۲۱، بهترين زمان براي استفاده از حافظه بلندمدت است. در اين زمان، حافظه بلند مدت مغز در فعال‌ترين حالتش قرار دارد در حالي‌که در ساعات صبح يا آخر شب، حافظه کوتاه مدت فعال‌تر است. تحقيقات جديد همچنين نشان داده مطالعه در زماني که بدن فعاليت عمده‌اي نداشته باشد، بهتر از بقيه ساعات روز است.

مثلا دقيقا بعد از صرف غذا زمان مناسبي براي درس خواندن نيست چرا که سيستم گوارش در اين زمان فعاليت بالايي دارد و گردش خون بيشتري در سيستم گوارشي بدن وجود دارد تا فرآيند هضم غذا را انجام دهد. پس خون کم‌تري به مغز مي‌رسد و تمرکز ذهن در اين زمان پايين است. در عوض زماني که شما فارغ از کار ديگري باشيد و بعد از مطالعه نيز درگير موضوع ذهني يا جسمي خاصي نشويد، فرآيند يادگيري و به خاطر سپاري بهتر اتفاق مي‌افتد. توصيه محققان به دانش‌آموزان اين است که در انتخاب ساعت مطالعه‌شان دقت زيادي داشته باشند زيرا مطالعه در ساعاتي که مغز توانايي نگهداري اطلاعات را ندارد، فقط فرد را خسته و بي‌انگيزه مي کند. در حالي که اگر زمان درس خواندن درست انتخاب شود با کمترين خستگي مي‌توان بيشتري بازدهي را داشت و در امتحانات موفق بود.